Kronik total oklüzyon (CTO), koroner arterin en az 3 aydır tamamen tıkalı olması durumudur. CTO girişimi, bu tıkalı damarların özel tekniklerle açılmasını sağlayan ileri düzey bir kardiyolojik işlemdir.
CTO Nedir?#
Kronik total oklüzyon (CTO), koroner arterin %100 tıkalı olduğu ve bu tıkanıklığın en az 3 ay sürdüğü durumdur. Koroner anjiyografi yapılan hastaların yaklaşık %15-25’inde CTO saptanır.
CTO’nun özellikleri:
- Damar tamamen tıkalıdır (TIMI akım 0)
- Tıkanıklık en az 3 aydır mevcuttur
- Sert, fibrotik ve kalsifiye doku içerir
- Kollateral damarlar gelişmiştir
CTO Neden Önemlidir?#
Tıkalı damar bölgesindeki kalp kası, kollateral (yan) damarlar aracılığıyla beslenir. Ancak bu beslenme genellikle yetersizdir ve şu sorunlara yol açar:
- Anjina: Eforla ortaya çıkan göğüs ağrısı
- Nefes darlığı: Özellikle eforla
- Kalp yetmezliği: Uzun dönemde
- Aritmiler: Skar dokusu nedeniyle
- Yaşam kalitesinde düşüş: Günlük aktivitelerin kısıtlanması
CTO Girişimi Kimlere Uygulanır?#
CTO girişimi için hasta seçimi dikkatli yapılmalıdır:
Endikasyonlar#
- Medikal tedaviye rağmen devam eden anjina
- CTO bölgesinde canlı miyokard varlığı
- Büyük miyokard alanını besleyen CTO
- Yaşam kalitesini etkileyen semptomlar
- Bypass cerrahisi için uygun olmayan hastalar
Kontrendikasyonlar#
- CTO bölgesinde canlı doku olmaması (skar)
- Çok küçük damar
- Yaşam beklentisi kısa hastalar
- Ciddi eşlik eden hastalıklar
CTO Girişimi Öncesi Değerlendirme#
Başarılı bir CTO girişimi için kapsamlı planlama gerekir:
Görüntüleme:
- Koroner anjiyografi (bilateral enjeksiyon)
- Koroner BT anjiyografi
- Miyokard canlılık testi (MR, PET, SPECT)
Lezyon Değerlendirmesi:
- J-CTO skoru (zorluk derecesi)
- Tıkanıklık uzunluğu
- Kalsifikasyon derecesi
- Kollateral damar kalitesi
- Proksimal kap morfolojisi
CTO Girişim Teknikleri#
CTO girişimi, standart anjiyoplastiden farklı özel teknikler gerektirir:
Antegrad Yaklaşım#
Tıkanıklığa normal akım yönünde (proksimalden distale) yaklaşım:
Antegrad Tel Eskalasyonu (AWE):
- Farklı sertlikteki kılavuz tellerle tıkanıklığın geçilmesi
- İlk tercih edilen teknik
- Kısa, düz CTO’larda başarılı
Antegrad Diseksiyon ve Re-entry (ADR):
- Subintimal alana giriş
- Kontrollü diseksiyon
- Gerçek lümene re-entry (CrossBoss, Stingray)
Retrograd Yaklaşım#
Kollateral damarlar üzerinden tıkanıklığa ters yönden yaklaşım:
- Septal kollateraller (en sık)
- Epikardiyal kollateraller
- Bypass greftleri
Retrograd Tel Eskalasyonu:
- Kollateral üzerinden distal kapa ulaşım
- Tıkanıklığın ters yönden geçilmesi
Reverse CART (Controlled Antegrade and Retrograde Tracking):
- Antegrad ve retrograd tellerin buluşturulması
- Kompleks CTO’larda altın standart
Hibrit Yaklaşım#
Modern CTO girişiminde “hibrit algoritma” kullanılır:
- Lezyon özelliklerine göre strateji belirleme
- Başarısızlık durumunda hızlı teknik değişimi
- Antegrad ve retrograd tekniklerin kombinasyonu
CTO Girişiminde Kullanılan Özel Ekipmanlar#
| Ekipman | Kullanım Alanı |
|---|---|
| Mikro kateterler | Tel desteği ve değişimi |
| CTO kılavuz telleri | Farklı sertlik ve uç şekilleri |
| CrossBoss | Subintimal geçiş |
| Stingray | Re-entry |
| Rotablasyon | Kalsifiye lezyonlar |
| IVUS/OCT | İntravasküler görüntüleme |
CTO Girişimi Başarı Oranları#
Deneyimli CTO operatörlerinde başarı oranları:
- Genel başarı oranı: %85-90
- Antegrad tekniklerle: %60-70
- Retrograd tekniklerle: %80-90 (antegrad başarısız vakalarda)
- Hibrit yaklaşımla: %90+
Başarıyı etkileyen faktörler:
- Operatör deneyimi
- Lezyon kompleksitesi (J-CTO skoru)
- Uygun ekipman
- Hasta seçimi
CTO Girişimi Riskleri#
CTO girişimi, standart anjiyoplastiye göre daha yüksek risk taşır:
Sık Görülen (%1-5):
- Erişim bölgesi komplikasyonları
- Kontrast nefropatisi
- Radyasyon maruziyeti (uzun işlem süresi)
Nadir (<1%):
- Koroner perforasyon
- Tamponad
- Kollateral hasar
- Miyokard enfarktüsü
- Acil bypass ihtiyacı
- Ölüm
CTO Girişimi Sonrası#
Başarılı CTO girişimi sonrası:
Kısa Dönem:
- Semptomların hızla düzelmesi
- Egzersiz kapasitesinde artış
- Yaşam kalitesinde iyileşme
Uzun Dönem:
- Sol ventrikül fonksiyonunda düzelme
- Aritmilerde azalma
- Sağkalım avantajı (bazı çalışmalarda)
Sık Sorulan Sorular#
CTO girişimi bypass ameliyatından daha mı iyi?
CTO girişimi ne kadar sürer?
CTO girişimi başarısız olursa ne olur?
CTO girişimi sonrası iyileşme süresi ne kadar?
Her CTO açılabilir mi?
Randevu ve İletişim#
CTO değerlendirmesi veya tedavisi için randevu almak isterseniz:
📍 Avrasya Hospital - Beştelsiz Mah. 101. Sokak No:107, Zeytinburnu, İstanbul
📞 Telefon: +90 212 665 50 50 (Dahili: 4012)
Bu içerik Doç. Dr. Habib Çil tarafından hazırlanmış olup, genel bilgilendirme amaçlıdır. Kesin tanı ve tedavi için mutlaka bir kardiyoloji uzmanına başvurunuz.
İlgili Koroner Girişimler#
CTO girişimi ile bağlantılı diğer koroner tedaviler:
- Koroner Anjiyoplasti - Balon ve stent ile damar açma
- Kardiyak Stent - İlaç salınımlı stent implantasyonu
- Kardiyak Anjiyografi - Koroner damar görüntüleme
- Sol Ana Koroner Stent - Sol ana koroner hastalığı tedavisi
- Radyal Anjiyografi - Bilekten anjiyografi