TAVI (Transkateter Aort Kapak İmplantasyonu), ciddi aort darlığı olan hastalarda açık kalp ameliyatı yapılmadan, kateter yoluyla yeni bir aort kapağı yerleştirilmesi işlemidir. Bu devrim niteliğindeki tedavi, özellikle cerrahi riski yüksek yaşlı hastalarda hayat kurtarıcı bir seçenek sunmaktadır.
TAVI Nedir?#
TAVI, “Transcatheter Aortic Valve Implantation” kelimelerinin kısaltmasıdır ve Türkçe’de “Transkateter Aort Kapak İmplantasyonu” olarak adlandırılır. Bu işlemde, hasarlı aort kapağı çıkarılmadan, katlanmış halde bir biyoprotez kapak kateter aracılığıyla kalbe yerleştirilir ve orada açılarak fonksiyon görmeye başlar.
TAVI, geleneksel açık kalp cerrahisine alternatif olarak geliştirilmiştir. İlk kez 2002 yılında Fransa’da uygulanmış, günümüzde dünya genelinde yüz binlerce hastaya başarıyla uygulanmaktadır.
Aort Darlığı (Aort Stenozu) Nedir?#
Aort kapağı, kalbin sol ventrikülü ile aort arasında yer alır ve kanın tek yönlü akışını sağlar. Aort darlığı, bu kapağın daralması sonucu kanın aortaya geçişinin zorlaşmasıdır.
Aort Darlığının Nedenleri#
- Dejeneratif kalsifikasyon: En sık neden, yaşlanmayla birlikte kapakta kalsiyum birikimi
- Biküspit aort kapağı: Doğuştan iki yapraklı kapak (normalde üç yaprak)
- Romatizmal kalp hastalığı: Geçirilmiş romatizmal ateş sonrası kapak hasarı
Aort Darlığının Belirtileri#
Ciddi aort darlığının klasik üç belirtisi:
- Göğüs ağrısı (anjina): Eforla ortaya çıkan, istirahatle geçen ağrı
- Nefes darlığı: Önce eforla, ilerleyen dönemde istirahatte
- Senkop (bayılma): Özellikle efor sırasında ani bilinç kaybı
Bu belirtiler ortaya çıktığında tedavi edilmezse, 2-5 yıl içinde ölüm riski çok yüksektir.
TAVI Kimlere Uygulanır?#
TAVI, ciddi semptomatik aort darlığı olan hastalarda uygulanır. Hasta seçimi “Kalp Takımı” tarafından yapılır.
TAVI Endikasyonları#
- Yüksek cerrahi riskli hastalar: STS skoru ≥8% veya EuroSCORE II ≥4%
- Orta cerrahi riskli hastalar: Bireysel değerlendirme ile
- Düşük cerrahi riskli hastalar: Seçilmiş vakalarda (75 yaş üstü, uygun anatomi)
- Cerrahi için uygun olmayan hastalar: Porselen aort, geçirilmiş göğüs radyoterapisi
TAVI Yapılamayacak Durumlar#
- Aktif endokardit
- Akut miyokard enfarktüsü
- Ciddi sol ventrikül disfonksiyonu (EF <%20)
- Uygun olmayan vasküler anatomi
- Yaşam beklentisi <1 yıl
TAVI İşlemi Nasıl Yapılır?#
TAVI işlemi hibrit ameliyathane veya kateter laboratuvarında gerçekleştirilir.
İşlem Öncesi Hazırlık#
- Kapsamlı kardiyak değerlendirme (ekokardiyografi, koroner anjiyografi)
- Kardiyak BT anjiyografi (aort ve periferik damarların değerlendirilmesi)
- Anestezi değerlendirmesi
- Kan testleri ve genel sağlık kontrolü
İşlem Aşamaları#
1. Anestezi
- Genel anestezi veya sedasyon + lokal anestezi
2. Vasküler Erişim
- Transfemoral (kasık arteri) - en sık kullanılan yol
- Transapikal (kalp ucu) - femoral yol uygun değilse
- Subklavyan veya transaortik - alternatif yollar
3. Kapak Yerleştirme
- Kılavuz tel aort kapağından geçirilir
- Balon valvüloplasti ile kapak genişletilir (bazı vakalarda)
- Katlanmış kapak pozisyonlanır
- Kapak açılır ve yerleştirilir
4. Kontrol ve Sonlandırma
- Kapak fonksiyonu değerlendirilir
- Paravalvüler kaçak kontrolü
- Vasküler erişim kapatılır
İşlem Süresi#
Tipik bir TAVI işlemi 1-2 saat sürer. Hasta genellikle 1-3 gün hastanede kalır.
TAVI Kapak Tipleri#
Günümüzde kullanılan başlıca TAVI kapakları:
| Kapak Tipi | Özellik |
|---|---|
| Edwards SAPIEN 3 | Balon ile genişleyen, sığır perikardı |
| Medtronic Evolut | Kendiliğinden genişleyen, domuz perikardı |
| Boston Scientific ACURATE | Kendiliğinden genişleyen |
| Abbott Portico | Kendiliğinden genişleyen, yeniden konumlandırılabilir |
Kapak seçimi, hastanın anatomisine ve operatörün deneyimine göre yapılır.
TAVI’nin Avantajları#
Geleneksel cerrahi kapak değişimine göre TAVI’nin avantajları:
- Minimal invaziv: Göğüs kemiği kesilmez
- Kalp-akciğer makinesi gerekmez: Kalp durdurulamaz
- Kısa hastane yatışı: 1-3 gün (cerrahide 7-10 gün)
- Hızlı iyileşme: Günlük aktivitelere erken dönüş
- Düşük komplikasyon oranı: Yüksek riskli hastalarda
- Lokal anestezi seçeneği: Genel anestezi riski yüksek hastalarda
TAVI Riskleri ve Komplikasyonlar#
Her tıbbi işlem gibi TAVI’nin de riskleri vardır:
Sık Görülen Komplikasyonlar:
- Vasküler komplikasyonlar (%5-10)
- Kalıcı kalp pili ihtiyacı (%5-15)
- Paravalvüler kaçak (hafif-orta)
- Geçici ritim bozuklukları
Nadir Komplikasyonlar:
- İnme (%1-3)
- Koroner arter tıkanması (<1%)
- Kapak embolizasyonu (<1%)
- Aort rüptürü (<1%)
- Ölüm (%1-3)
Modern teknikler ve deneyimli ekiplerle bu oranlar giderek düşmektedir.
TAVI Sonrası Yaşam#
TAVI sonrası hastalar genellikle hızla iyileşir:
İlk Hafta:
- Hafif aktiviteler
- Yara bakımı
- İlaç düzenlemesi
İlk Ay:
- Kademeli aktivite artışı
- Kontrol ekokardiyografisi
- Kardiyak rehabilitasyon başlangıcı
Uzun Dönem:
- Yıllık ekokardiyografi takibi
- Antiplatelet tedavi (genellikle aspirin)
- Endokardit profilaksisi (diş işlemleri öncesi)
TAVI Sonuçları#
Klinik çalışmalar TAVI’nin etkinliğini kanıtlamıştır:
- 1 yıllık sağkalım: %85-90
- 5 yıllık sağkalım: %50-60 (yüksek riskli hastalarda)
- Semptom iyileşmesi: Hastaların %90’ından fazlasında
- Yaşam kalitesi: Belirgin artış
Sık Sorulan Sorular#
TAVI ameliyat mı?
TAVI kapağı ne kadar dayanır?
TAVI sonrası kan sulandırıcı kullanmam gerekir mi?
TAVI işlemi ağrılı mı?
TAVI sonrası ne zaman normal yaşama dönebilirim?
Randevu ve İletişim#
TAVI değerlendirmesi veya aort kapak hastalığı tedavisi için randevu almak isterseniz:
📍 Avrasya Hospital - Beştelsiz Mah. 101. Sokak No:107, Zeytinburnu, İstanbul
📞 Telefon: +90 212 665 50 50 (Dahili: 4012)
Bu içerik girişimsel kardiyoloji uzmanı Doç. Dr. Habib Çil tarafından hazırlanmış olup, genel bilgilendirme amaçlıdır. Kesin tanı ve tedavi için mutlaka bir kardiyoloji uzmanına başvurunuz.
İlgili Kapak Tedavileri#
TAVI ve diğer yapısal kalp hastalığı tedavileri:
- Aort Kapak Hastalığı - Aort darlığı ve yetersizliği hakkında bilgi
- Balon Valvüloplasti - Kapak balonla genişletme
- MitraClip - Mitral kapak tamiri
- Ekokardiyografi - Kapak değerlendirmesi