Bu içerik, Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı mevzuatına ve tıbbi etik kurallara uygun olarak, toplum sağlığını korumak ve bilgilendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Herhangi bir tanı, tedavi garantisi veya yönlendirme içermez. En doğru bilgi için yetkili bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Periferik anjiyografi, kalp dışındaki damarların (arterler ve venler) röntgen ışınları ve kontrast madde kullanılarak görüntülenmesidir. Bu işlem, periferik arter hastalığı, venöz hastalıklar ve damar anomalilerinin tanısında kullanılır.
Periferik Anjiyografi Nedir?#
Periferik anjiyografi, kalp dışındaki tüm damarların iç yapısını ve kan akışını değerlendirmek için yapılan invaziv bir görüntüleme yöntemidir.
Görüntülenebilen Damar Bölgeleri:
| Bölge | Arterler | Klinik Durum |
|---|---|---|
| Alt Ekstremite | İliak, femoral, popliteal, tibial | Bacak ağrısı, yara |
| Üst Ekstremite | Subklaviyan, aksiller, brakiyal | Kol ağrısı, soğukluk |
| Karın | Aort, mezenterik, renal | Böbrek, bağırsak |
| Boyun | Karotis, vertebral | İnme riski |
Periferik Anjiyografi Endikasyonları#
Alt Ekstremite (Bacak) Anjiyografisi#
Endikasyonlar:
- Yürürken bacak ağrısı (kladikasyo)
- İstirahat ağrısı
- İyileşmeyen ayak yaraları
- Diyabetik ayak
- Kritik bacak iskemisi
- Akut arter tıkanması
Üst Ekstremite (Kol) Anjiyografisi#
Endikasyonlar:
- Kol ağrısı ve soğukluk
- Subklaviyan çalma sendromu
- Diyaliz fistül değerlendirmesi
- Travma sonrası değerlendirme
Karotis ve Vertebral Anjiyografi#
Endikasyonlar:
- Geçici iskemik atak (TİA)
- İnme geçirmiş hastalar
- Karotis üfürümü
- Doppler US’de darlık saptanan hastalar
Renal (Böbrek) Anjiyografi#
Endikasyonlar:
- Dirençli hipertansiyon
- Böbrek fonksiyon bozukluğu
- Renal arter stenozu şüphesi
- Fibromüsküler displazi
Mezenterik Anjiyografi#
Endikasyonlar:
- Kronik mezenterik iskemi
- Yemek sonrası karın ağrısı
- Kilo kaybı
- Akut mezenterik iskemi
Anjiyografi Öncesi Hazırlık#
Testler ve Değerlendirmeler#
- Kan testleri: Böbrek fonksiyonları (kreatinin), pıhtılaşma testleri
- Doppler Ultrason: Ön değerlendirme
- BT Anjiyografi: Gerekirse anatomik planlama
- Alerji öyküsü: Kontrast madde alerjisi sorgulanır
- İlaç listesi: Antikoagülan ve antiplatelete özellikle dikkat
Hasta Hazırlığı#
- 6-8 saat açlık
- Metformin kesilmesi (işlemden 48 saat önce)
- Antikoagülan ayarlaması
- Hidrasyon (böbrek koruma)
- Onam formu
Periferik Anjiyografi Nasıl Yapılır?#
Erişim Yolları#
Femoral Erişim (Kasık):
- En sık kullanılan yol
- Alt ve üst ekstremite için uygun
- Antegrad veya retrograd yaklaşım
Radyal/Brakiyal Erişim (Bilek/Kol):
- Karotis anjiyografisinde tercih
- Femoral erişim uygun değilse
Popliteal Erişim (Diz arkası):
- Özel durumlarda
- Retrograd tibial erişim
İşlem Adımları#
- Lokal anestezi: Erişim bölgesine uygulanır
- Damar ponksiyonu: Arter iğne ile girilir
- Kılıf yerleştirme: Kateter geçişi için
- Kılavuz tel ilerletme: Hedef damara doğru
- Kateter yerleştirme: Görüntülenecek bölgeye
- Kontrast enjeksiyonu: Seri görüntü alınır
- DSA (Dijital Subtraksiyon): Kemik görüntüsü çıkarılır
- Hemostaz: Kateter çıkarılır, bası uygulanır
İşlem Süresi#
- Tanısal anjiyografi: 30-60 dakika
- Tedavi eklenirse: 1-3 saat
Anjiyografi Bulguları#
Değerlendirilen Parametreler#
- Darlık derecesi ve uzunluğu
- Tıkanıklık lokalizasyonu
- Kollateral damarlar
- Plak morfolojisi
- Akım dinamikleri
Darlık Derecelendirmesi#
| Derece | Darlık (%) | Klinik Önemi |
|---|---|---|
| Hafif | <50% | Takip |
| Orta | 50-70% | Semptoma göre |
| Ciddi | 70-99% | Tedavi gerekli |
| Tıkanık | %100 | Acil değerlendirme |
Tedavi Seçenekleri#
Anjiyografi sırasında veya sonrasında:
Aynı Seansta Tedavi#
- Balon anjiyoplasti: Darlık bölgesinin genişletilmesi
- Stentleme: Kalıcı destek
- Aterektomi: Plak temizleme
- Tromboliz/Trombektomi: Pıhtı eritme/çıkarma
Sonraki Adımlar#
- Medikal tedavi: Antiagregan, statin, egzersiz
- Cerrahi bypass: Uygun olmayan lezyonlarda
- Hibrit yaklaşım: Cerrahi + girişimsel
Komplikasyonlar ve Riskler#
Periferik anjiyografi güvenli bir işlemdir, ancak nadir komplikasyonlar:
Erişim Bölgesi#
| Komplikasyon | Sıklık | Yönetim |
|---|---|---|
| Hematom | %2-5 | Bası, izlem |
| Psödoanevrizma | %0.5-1 | US eşliğinde kompresyon |
| AV fistül | <%0.5 | Cerrahi/girişimsel |
| Retroperitoneal kanama | <%0.5 | Transfüzyon, cerrahi |
Sistemik#
- Kontrast nefropatisi: Hidrasyon ile önlenir
- Alerji: Premedikasyon ile azaltılır
- Embolizasyon: Nadir, tedavi edilebilir
- Diseksiyon: Dikkatli teknik ile önlenir
İşlem Sonrası Bakım#
Hastanede#
- 4-6 saat yatak istirahati (femoral)
- 2-4 saat (radyal)
- Vital bulguların takibi
- Erişim bölgesi kontrolü
- Hidrasyon devamı
Taburculuk Sonrası#
- 24-48 saat ağır kaldırmama
- Erişim bölgesini kuru tutma
- İlaçların düzenli kullanımı
- Belirti durumunda başvuru
Periferik Anjiyografi vs Diğer Yöntemler#
| Özellik | Anjiyografi | BT Anjiyografi | Doppler US |
|---|---|---|---|
| İnvazivlik | Evet | Hayır | Hayır |
| Tedavi imkanı | Evet | Hayır | Hayır |
| Radyasyon | Var | Var | Yok |
| Kontrast | Evet | Evet | Hayır |
| Detay | En iyi | İyi | Orta |
Sık Sorulan Sorular#
Periferik anjiyografi nedir?
Periferik anjiyografi ne zaman yapılır?
Periferik anjiyografi ağrılı mı?
Periferik anjiyografi ne kadar sürer?
Periferik anjiyografi sonrası ne zaman eve gidebilirim?
Randevu ve İletişim#
Periferik anjiyografi için randevu almak isterseniz:
📍 Avrasya Hospital - Beştelsiz Mah. 101. Sokak No:107, Zeytinburnu, İstanbul
📞 Telefon: +90 212 665 50 50 (Dahili: 4012)
Bu içerik Doç. Dr. Habib Çil tarafından hazırlanmış olup, genel bilgilendirme amaçlıdır. Kesin tanı ve tedavi için mutlaka bir kardiyoloji uzmanına başvurunuz.
İlgili Periferik Girişimler#
Periferik anjiyografi ile bağlantılı diğer hizmetler:
- Karotis Stenozu - Boyun damarı tedavisi
- Renal Arter Stenozu - Böbrek damarı tedavisi
- İliak Arter Tedavisi - Karın damarı tedavisi
- Diyaliz Fistül Tedavisi - AV fistül girişimleri
- Periferik Damar Girişimi - Bacak damarı tedavisi