Kronik DVT tedavisi, uzun süredir devam eden derin ven tıkanıklıklarının açılması ve post-trombotik sendromun yönetimini kapsar.
Kronik DVT Nedir?#
Kronik DVT, semptomların başlangıcından 14 günden uzun süre geçmiş derin ven trombozudur. Bu evrede pıhtı organize olmuş, fibröz dokuya dönüşmüş ve damar duvarına yapışmıştır.
Kronik DVT Özellikleri:
| Özellik | Akut DVT | Kronik DVT |
|---|---|---|
| Süre | <14 gün | >14 gün |
| Pıhtı yapısı | Yumuşak, taze | Sert, organize |
| Litik tedavi | Etkili | Etkisiz |
| Ana tedavi | Tromboliz | Stentleme |
Post-Trombotik Sendrom (PTS)#
Tanım#
PTS, DVT sonrası gelişen kronik venöz yetmezlik sendromudur. DVT geçiren hastaların %20-50‘sinde gelişir.
Patofizyoloji#
- Venöz obstrüksiyon: Rezidüel trombüs
- Venöz reflü: Kapak hasarı
- Venöz hipertansiyon: Kronik basınç artışı
- Mikrosirküler hasar: Doku değişiklikleri
PTS Belirtileri#
Erken dönem:
- Bacak ağrısı ve ağırlık hissi
- Şişlik (özellikle akşam)
- Kramplar
- Kaşıntı
İleri dönem:
- Hiperpigmentasyon
- Lipodermatoskleroz
- Venöz ülser
- Kronik ödem
PTS Sınıflandırması#
Villalta Skoru#
| Belirti/Bulgu | Yok | Hafif | Orta | Ağır |
|---|---|---|---|---|
| Ağrı | 0 | 1 | 2 | 3 |
| Kramp | 0 | 1 | 2 | 3 |
| Ağırlık | 0 | 1 | 2 | 3 |
| Parestezi | 0 | 1 | 2 | 3 |
| Kaşıntı | 0 | 1 | 2 | 3 |
| Ödem | 0 | 1 | 2 | 3 |
| Cilt sertliği | 0 | 1 | 2 | 3 |
| Hiperpigmentasyon | 0 | 1 | 2 | 3 |
| Kızarıklık | 0 | 1 | 2 | 3 |
| Venöz ektazi | 0 | 1 | 2 | 3 |
| Baldır ağrısı | 0 | 1 | 2 | 3 |
| Venöz ülser | 0 veya 15 |
Skorlama:
- 0-4: PTS yok
- 5-9: Hafif PTS
- 10-14: Orta PTS
- ≥15 veya Ülser: Ağır PTS
CEAP Sınıflandırması#
| Sınıf | Klinik Bulgular |
|---|---|
| C0 | Görünür venöz hastalık yok |
| C1 | Telenjiektazi, retiküler ven |
| C2 | Variköz ven |
| C3 | Ödem |
| C4a | Pigmentasyon, egzama |
| C4b | Lipodermatoskleroz, atrofi blanche |
| C5 | İyileşmiş venöz ülser |
| C6 | Aktif venöz ülser |
Kronik DVT Tanısı#
Görüntüleme#
Doppler Ultrason:
- İlk basamak değerlendirme
- Rezidüel obstrüksiyon
- Reflü tespiti
BT Venografi:
- İliokaval segment değerlendirmesi
- Anatomik detay
- Tedavi planlaması
MR Venografi:
- Alternatif yöntem
- Yumuşak doku detayı
Ascending Venografi:
- Altın standart
- Girişim öncesi değerlendirme
- Kollateral haritalaması
İntravasküler Ultrason (IVUS)#
Kritik rolü:
- Gerçek darlık derecesi
- Stent boyutlandırma
- İşlem başarısı değerlendirmesi
Girişimsel Tedavi Endikasyonları#
Kimler Aday?#
- İliofemorral segment tutulumu
- Medikal tedaviye yanıtsız semptomlar:
- Ağır PTS (Villalta ≥15)
- Aktif veya iyileşmeyen venöz ülser
- Şiddetli ödem/ağrı
- İyi fonksiyonel durum
- Antikoagülasyon alabilecek hasta
Kontrendikasyonlar#
- Aktif enfeksiyon
- Ciddi koagülopati
- Kısa yaşam beklentisi
- Selektif antikoagülasyon yapılamama
Girişimsel Tedavi Teknikleri#
Kronik Total Oklüzyon Rekanalizasyonu#
Teknik Adımlar:
- Erişim: Popliteal veya femoral ven
- Wire geçişi: CTO’yu geçme
- Balon dilatasyonu: Ön genişletme
- IVUS değerlendirmesi: Gerçek boyut
- Stentleme: Self-expanding stent
- Post-dilatasyon: Optimal ekspansiyon
Venöz Stentleme#
Stent Seçimi:
| Özellik | İliak Ven | Femoral Ven |
|---|---|---|
| Çap | 14-18 mm | 12-14 mm |
| Tip | Dedicated venous | Dedicated venous |
| Uzunluk | Lezyon + 1-2 cm | Lezyon + 1 cm |
Dedicated Venöz Stentler:
- Wallstent
- Veniti Vici
- Zilver Vena
- Abre
İşlem Sonrası Yönetim#
Antikoagülasyon:
- LMWH köprüleme
- Warfarin (INR 2-3) veya DOAC
- Minimum 6-12 ay
- May-Thurner’da ömür boyu düşünülebilir
Kompresyon:
- 30-40 mmHg diz altı çorap
- 2 yıl önerilir
Tedavi Sonuçları#
Teknik Başarı#
- Rekanalizasyon: %90-95
- Primer açıklık (1 yıl): %70-80
- Sekonder açıklık (1 yıl): %85-95
Klinik İyileşme#
| Parametre | İyileşme Oranı |
|---|---|
| Şişlik | %80-90 |
| Ağrı | %75-85 |
| Ülser iyileşme | %60-80 |
| Villalta skoru | Ortalama 5-7 puan düşüş |
Komplikasyonlar#
Erken:
- Erişim yeri hematom: %3-5
- Stent migrasyonu: <%1
- PE: <%1
- Perforasyon: <%1
Geç:
- In-stent restenoz: %10-15
- Stent trombozu: %5-10
- Stent fraktürü: Nadir
Konservatif Tedavi#
Tüm Hastalarda#
Kompresyon Tedavisi:
- Elastik kompresyon çorapları
- 30-40 mmHg
- Semptom kontrolü
Yaşam Tarzı:
- Bacak elevasyonu
- Düzenli egzersiz
- Kilo kontrolü
Medikal Tedavi:
- Antikoagülasyon (devam)
- Venotonikler (kısıtlı kanıt)
- Yara bakımı (ülserde)
Özel Durumlar#
May-Thurner Sendromu ile Birlikte#
- Sol iliak ven kompresyonu
- Stentleme ile dekompresyon
- Uzun dönem antikoagülasyon
Bilateral Tutulum#
- Staged yaklaşım
- Önce semptomatik taraf
- Her iki taraf stentlenebilir
IVC Tutulumu#
- IVC stentleme gerekebilir
- Daha büyük çaplı stentler
- Dikkatli planlama
Takip Protokolü#
Düzenli Kontrol#
- hafta: Klinik kontrol
- ay: Doppler US
- ay: Doppler US ± BT venografi
- Yıllık: Doppler US
İzlem Kriterleri#
- Stent açıklığı
- Semptom değişikliği
- Antikoagülasyon uyumu
- Kompresyon kullanımı
Sık Sorulan Sorular#
Kronik DVT nedir?
Post-trombotik sendrom (PTS) nedir?
Kronik DVT tedavi edilebilir mi?
Kronik DVT tedavisi ne zaman düşünülmeli?
Venöz stent ömür boyu kalır mı?
Randevu ve İletişim#
Kronik DVT ve post-trombotik sendrom değerlendirmesi için randevu almak isterseniz:
📍 Avrasya Hospital - Beştelsiz Mah. 101. Sokak No:107, Zeytinburnu, İstanbul
📞 Telefon: +90 212 665 50 50 (Dahili: 4012)
Bu içerik Doç. Dr. Habib Çil tarafından hazırlanmış olup, genel bilgilendirme amaçlıdır. Kesin tanı ve tedavi için mutlaka bir kardiyoloji uzmanına başvurunuz.
İlgili Venöz Girişimler#
Kronik DVT tedavisi ile bağlantılı diğer hizmetler:
- Akut DVT Tedavisi - Yeni oluşan pıhtı tedavisi
- May-Thurner Sendromu - İliak ven kompresyonu
- Varikosel ve Pelvik Konjesyon - Venöz yetmezlik
- Alt Ekstremite Arter Hastalığı - Bacak damar tedavisi