Kalp deliği kapatma, doğuştan kalp defektlerinin kateter yoluyla tedavisini kapsar.
Kalp Deliği Nedir?#
Kalp deliği, kalbin odacıkları arasındaki duvarlarda (septum) bulunan açıklıklardır. Bu açıklıklar doğuştan mevcut olabilir veya kalp krizi gibi nedenlerle sonradan oluşabilir.
Kalp Deliği Tipleri:
| Tip | Tam Adı | Lokalizasyon |
|---|---|---|
| ASD | Atrial Septal Defekt | Kulakçıklar arası |
| VSD | Ventriküler Septal Defekt | Karıncıklar arası |
| PFO | Patent Foramen Ovale | Kulakçıklar arası (fetal kapanmamış) |
Normal Kalp Anatomisi#
┌─────────────────┐
│ Sol Kulakçık │
│ (LA) │
├────────┬────────┤
│ ▼ │ ▼ │
│ Sol │ Sağ │
│Karıncık│Karıncık│
│ (LV) │ (RV) │
└────────┴────────┘
│
Septum (Duvar)
Defektlerde:
- ASD: LA-RA arası açıklık
- VSD: LV-RV arası açıklık
- PFO: LA-RA arası fetal açıklık
Atrial Septal Defekt (ASD)#
ASD Nedir?#
ASD, kalbin iki kulakçığı (atriyum) arasındaki duvarda bulunan deliktir. Doğuştan kalp hastalıklarının %10-15‘ini oluşturur.
ASD Tipleri#
| Tip | Sıklık | Kapatılabilirlik |
|---|---|---|
| Sekundum | %75 | Kateter ile ✓ |
| Primum | %15-20 | Cerrahi |
| Sinus Venozus | %5-10 | Cerrahi |
| Koroner Sinüs | <%1 | Cerrahi |
Sekundum ASD:
- En sık tip
- Fossa ovalis bölgesinde
- Kateter ile kapatmaya en uygun
ASD Belirtileri#
Çocukluk Çağında:
- Genellikle asemptomatik
- Sık solunum yolu enfeksiyonu
- Büyüme geriliği (ciddi olgular)
Erişkin Dönemde:
- Egzersiz intoleransı
- Çarpıntı (atriyal fibrilasyon)
- Nefes darlığı
- Yorgunluk
- Paradoks emboli riski
ASD Komplikasyonları#
Tedavi edilmezse:
- Pulmoner hipertansiyon
- Sağ kalp yetmezliği
- Atriyal fibrilasyon/flutter
- Paradoks emboli (inme)
- Eisenmenger sendromu (ileri evre)
ASD Tanısı#
Ekokardiyografi:
- Transtorasik (TTE): İlk değerlendirme
- Transözofageal (TEE): Detaylı anatomi
- Defekt boyutu ve lokalizasyonu
- Rim (kenar) değerlendirmesi
ASD Kapatma Kriterleri:
- Defekt çapı: 5-38 mm
- Yeterli rim (kenar): ≥5 mm
- Qp/Qs >1.5 (anlamlı şant)
Ventriküler Septal Defekt (VSD)#
VSD Nedir?#
VSD, kalbin iki karıncığı (ventrikül) arasındaki duvarda bulunan deliktir. En sık doğuştan kalp anomalisidir.
VSD Tipleri#
| Tip | Lokalizasyon | Kateter |
|---|---|---|
| Perimembranöz | Membranöz septum | Seçili olgular |
| Musküler | Musküler septum | ✓ |
| Outlet (Suprakristal) | Çıkış yolu | Cerrahi |
| Inlet | Giriş yolu | Cerrahi |
VSD Belirtileri#
Küçük VSD:
- Asemptomatik
- Sadece üfürüm
Orta-Büyük VSD:
- Beslenme güçlüğü
- Terleme
- Sık solunum yolu enfeksiyonu
- Büyüme geriliği
- Kalp yetmezliği
VSD Tedavi Endikasyonları#
- Qp/Qs >1.5
- Sol ventrikül dilatasyonu
- Kalp yetmezliği bulguları
- İnfektif endokardit öyküsü
Patent Foramen Ovale (PFO)#
PFO Nedir?#
PFO, fetal dönemde anne karnında açık olan ve doğumdan sonra kapanması gereken kulakçıklar arası geçidin kapanmamış halidir.
Epidemiyoloji:
- Genel popülasyonun %25‘inde
- Çoğunlukla asemptomatik
- Kriptojenik inmede %40-50 sıklık
PFO ve İnme İlişkisi#
Paradoks Emboli Mekanizması:
Bacak Venleri → DVT
↓
Sağ Kulakçık
↓
PFO (açık geçit)
↓
Sol Kulakçık
↓
Beyin → İNME
Risk Artıran PFO Özellikleri:
- Büyük PFO (>2 mm)
- Atriyal septal anevrizma
- Belirgin sağ-sol şant
- Hipermobil septum
PFO Kapatma Endikasyonları#
Kesin Endikasyonlar:
- Kriptojenik inme + PFO
- Yaş <60
- Diğer inme nedenleri dışlanmış
- RoPE skoru yüksek
RoPE (Risk of Paradoxical Embolism) Skoru:
| Özellik | Puan |
|---|---|
| Hipertansiyon yok | +1 |
| Diyabet yok | +1 |
| İnme/TIA öyküsü yok | +1 |
| Sigara yok | +1 |
| Kortikal infarkt | +1 |
| Yaş 18-29 | +5 |
| Yaş 30-39 | +4 |
| Yaş 40-49 | +3 |
| Yaş 50-59 | +2 |
| Yaş 60-69 | +1 |
| Yaş ≥70 | 0 |
RoPE ≥7: PFO kapatma önerilir
PFO ve Migren#
- Auralı migren ile PFO ilişkisi
- Bazı hastalarda kapatma sonrası düzelme
- Rutin endikasyon değil
Kateter ile Kapatma İşlemi#
İşlem Öncesi Hazırlık#
Değerlendirme:
- Transözofageal ekokardiyografi (TEE)
- Defekt boyutu ve anatomisi
- Rim (kenar) değerlendirmesi
- Pulmoner basınç ölçümü
Hasta Hazırlığı:
- Açlık (6-8 saat)
- İlaç değerlendirmesi
- Antibiyotik profilaksisi
Kapatma Cihazları#
ASD/PFO Occluder Cihazları:
| Cihaz | Özellik |
|---|---|
| Amplatzer Septal Occluder | En yaygın, çift disk |
| Gore Cardioform | Esnek, düşük profil |
| Occlutech | Nitinol örgü |
| Figulla Flex | Esnek yapı |
VSD Occluder:
- Amplatzer VSD Occluder
- Musküler ve perimembranöz tipler
İşlem Tekniği#
Basamaklar:
- Femoral ven ponksiyonu (kasık)
- Sağ kalp kateterizasyonu
- Transseptal geçiş (ASD/PFO’da defektten)
- Defekt boyutlandırma (balon)
- Uygun cihaz seçimi
- Cihaz yerleştirme
- TEE/ICE ile kontrol
- Cihaz bırakma
- Final anjiyografi
İşlem Süresi ve Yatış#
- İşlem süresi: 1-2 saat
- Yatış: 1 gece
- Taburculuk: Ertesi gün
Tedavi Sonuçları#
ASD Kapatma#
| Parametre | Sonuç |
|---|---|
| Teknik başarı | %95-98 |
| Tam kapanma | %98 (6 ay) |
| Komplikasyon | <%2 |
| Uzun dönem başarı | >%95 |
PFO Kapatma#
| Parametre | Sonuç |
|---|---|
| Teknik başarı | %98-99 |
| Tam kapanma | %95+ |
| İnme rekürrensi | %1-2/yıl (vs %5 medikal) |
| NNT | 20 (5 yılda 1 inme önleme) |
VSD Kapatma#
| Parametre | Sonuç |
|---|---|
| Teknik başarı (musküler) | %95 |
| Teknik başarı (perimembranöz) | %90 |
| Rezidüel şant | %5-10 |
İşlem Sonrası Bakım#
İlaç Tedavisi#
İlk 6 ay:
- Aspirin (100 mg/gün)
- Klopidogrel (75 mg/gün) - ilk 1-3 ay
6 aydan sonra:
- Aspirin monoterapisi (6 ay - 1 yıl)
Endokardit Profilaksisi#
- İlk 6 ay: Gerekli
- 6 ay sonra: Tam kapanma varsa gerekli değil
Takip Programı#
| Zaman | Değerlendirme |
|---|---|
| 1. ay | TTE |
| 6. ay | TTE veya TEE |
| 1. yıl | TTE |
| Sonra | Yıllık TTE |
Aktivite Kısıtlamaları#
- İlk 1 hafta: Ağır aktivite yok
- İlk 1 ay: Kontakt sporlar yok
- 1 aydan sonra: Normal aktivite
Komplikasyonlar#
İşlem Sırasında#
| Komplikasyon | Sıklık | Yönetim |
|---|---|---|
| Cihaz embolizasyonu | <%1 | Perkütan retrieval |
| Aritmi (geçici) | %5-10 | Genellikle kendiliğinden |
| Hava embolisi | Nadir | Destek tedavi |
| Kardiyak perforasyon | <%0.5 | Perikardiyosentez/cerrahi |
Erken Dönem#
- Erişim yeri hematom: Kompresyon
- Baş ağrısı: Sık, geçici
- Göğüs ağrısı: Hafif, geçici
Geç Dönem#
- Cihaz erozyonu: <%0.1
- Trombüs oluşumu: Nadir (antiplatelet ile)
- Rezidüel şant: %5 (genellikle klinik önemi yok)
- Yeni aritmiler: Nadir
Özel Durumlar#
Büyük ASD#
- Defekt >38 mm: Cerrahi tercih
- Yetersiz rim: Cerrahi
- Çoklu defekt: Deneyimli merkezlerde kateter
Atriyal Septal Anevrizma + PFO#
- Her ikisi birden kapatılabilir
- İnme riski daha yüksek
- Kapatma sonrası prognoz iyi
Dalış ve Uçuş#
PFO + Dalış:
- Dekompresyon hastalığı riski ↑
- Profesyonel dalgıçlarda kapatma düşünülmeli
PFO + Pilot/Uçuş Personeli:
- Yüksek irtifa maruziyeti
- Mesleki değerlendirme gerekli
Kateter vs Cerrahi#
| Özellik | Kateter | Cerrahi |
|---|---|---|
| Anestezi | Sedasyon/Genel | Genel |
| Kesi | Yok | Sternotomi |
| Hastane | 1 gün | 5-7 gün |
| İyileşme | 1 hafta | 6-8 hafta |
| Başarı | %95-98 | %99 |
| Komplikasyon | <%2 | %2-5 |
| Uygunluk | Sekundum ASD, PFO, Musküler VSD | Tüm tipler |
Sık Sorulan Sorular#
Kalp deliği nedir?
Kalp deliği kapatma ameliyatsız yapılabilir mi?
PFO neden kapatılmalıdır?
İşlem ne kadar sürer?
Kapatma cihazı kalıcı mı?
Randevu ve İletişim#
Kalp deliği değerlendirmesi ve kapatma işlemi için randevu almak isterseniz:
📍 Avrasya Hospital - Beştelsiz Mah. 101. Sokak No:107, Zeytinburnu, İstanbul
📞 Telefon: +90 212 665 50 50 (Dahili: 4012)
Bu içerik Doç. Dr. Habib Çil tarafından hazırlanmış olup, genel bilgilendirme amaçlıdır. Kesin tanı ve tedavi için mutlaka bir kardiyoloji uzmanına başvurunuz.
İlgili Yapısal Kalp Girişimleri#
Kalp deliği kapatma ile bağlantılı diğer hizmetler:
- TAVI - Transkateter aort kapak implantasyonu
- MitraClip - Mitral kapak tamiri
- Alkol Septal Ablasyon - HOKM tedavisi
- Balon Valvüloplasti - Kapak açma işlemi