EVAR (Endovasküler Anevrizma Onarımı) ve TEVAR (Torasik Endovasküler Aort Onarımı), aort anevrizmasının kateter yoluyla tedavi edilmesidir. Açık cerrahiye alternatif minimal invaziv yöntemlerdir.
EVAR ve TEVAR Nedir?#
EVAR (Endovascular Aneurysm Repair)#
EVAR, abdominal (karın) aort anevrizması tedavisinde kullanılır. Kasıktan girilerek karın bölgesindeki aort anevrizmasına stent-greft yerleştirilir.
TEVAR (Thoracic Endovascular Aortic Repair)#
TEVAR, torasik (göğüs) aort anevrizması ve aort diseksiyonu tedavisinde kullanılır. Kasıktan girilerek göğüs bölgesindeki aorta stent-greft yerleştirilir.
Ortak Avantajlar:
- Açık cerrahi gerektirmez
- Minimal invaziv
- Daha kısa hastane kalışı
- Hızlı iyileşme
- Daha az ağrı
EVAR vs TEVAR: Temel Farklar#
| Özellik | EVAR | TEVAR |
|---|---|---|
| Tedavi Bölgesi | Abdominal (karın) aort | Torasik (göğüs) aort |
| Endikasyonlar | AAA (Abdominal Aort Anevrizması) | TAA, Tip B Diseksiyon, Travmatik aort yaralanması |
| Kritik Yapılar | Böbrek arterleri, iliak arterler | Subklaviyen arter, spinal kord |
| Komplikasyon Riski | Böbrek hasarı, bacak iskemisi | Parapleji, inme riski |
| Stent-Greft Tipi | Bifurkasyonlu (çatallı) | Düz tübüler |
EVAR Endikasyonları (Abdominal Aort)#
Anatomik Kriterler#
- Uygun proksimal boyun
- Yeterli iliak arter çapı
- Uygun açılanma
Hasta Kriterleri#
- Anevrizma çapı ≥5.5 cm (erkek)
- Anevrizma çapı ≥5.0 cm (kadın)
- Hızlı büyüyen anevrizma
- Semptomatik anevrizma
TEVAR Endikasyonları (Torasik Aort)#
Anatomik Kriterler#
- İnen torasik aort anevrizması
- Uygun proksimal ve distal landing zone
- Yeterli erişim damarı
Hasta Kriterleri#
- Torasik anevrizma çapı ≥5.5-6.0 cm
- Tip B aort diseksiyonu (komplike)
- Penetran aort ülseri
- Travmatik aort yaralanması
- İntramural hematom
EVAR vs Açık Cerrahi#
| Özellik | EVAR/TEVAR | Açık Cerrahi |
|---|---|---|
| Kesi | Küçük (kasık) | Büyük (karın/göğüs) |
| Anestezi | Lokal/Bölgesel | Genel |
| Hastane kalışı | 2-3 gün | 7-10 gün |
| İyileşme | 2-4 hafta | 6-12 hafta |
| Takip | Düzenli BT | Daha az sık |
EVAR/TEVAR Öncesi Değerlendirme#
Görüntüleme#
- BT Anjiyografi (zorunlu)
- Aort anatomisi değerlendirmesi
- İliak arter değerlendirmesi
- Böbrek arterleri (EVAR için)
- Serebral damarlar (TEVAR için)
Hasta Hazırlığı#
- Böbrek fonksiyon testleri
- Kardiyak değerlendirme
- Antikoagülasyon düzenlemesi
- Hidrasyon
- Spinal kord koruması değerlendirmesi (TEVAR)
EVAR/TEVAR Nasıl Yapılır?#
İşlem Adımları#
- Anestezi: Lokal, bölgesel veya genel
- Femoral arter erişimi: Bir veya iki kasık
- Kılavuz tel ilerletme: Aorta
- Stent-greft yerleştirme: Anevrizma/diseksiyon üzerine
- EVAR için: Bifurkasyonlu greft ve bacak uzantıları
- TEVAR için: Düz tübüler stent-greft
- Balon dilatasyon: Sızdırmazlık için
- Kontrol anjiyografi: Sonuç değerlendirmesi
İşlem Süresi#
Toplam süre: 1-3 saat
TEVAR’a Özel Konular#
Spinal Kord Koruması#
TEVAR’da en önemli komplikasyonlardan biri parapleji (felç) riskidir. Bu riski azaltmak için:
- Spinal drenaj (gerektiğinde)
- Kan basıncı kontrolü
- Kademeli stentleme
Subklaviyen Arter Yönetimi#
Sol subklaviyen arterin örtülmesi gerekebilir. Bu durumda:
- Önceden bypass yapılabilir
- Paralel stent (chimney) tekniği kullanılabilir
EVAR/TEVAR Sonuçları#
Başarı Kriterleri#
- Anevrizma/diseksiyon dışlanması
- Endoleak olmaması
- Stent-greft açıklığı
- Organ perfüzyonu korunması
EVAR Komplikasyonları#
- Endoleak (en sık)
- Stent migrasyonu
- Bacak trombozu
- Böbrek hasarı
TEVAR Komplikasyonları#
- Parapleji/paraparezi
- İnme
- Endoleak
- Sol kol iskemisi
- Retrograd tip A diseksiyon
EVAR/TEVAR Sonrası Takip#
Görüntüleme Protokolü#
- 1 ay: BT Anjiyografi
- 6 ay: BT Anjiyografi
- Yıllık: BT veya Ultrasonografi
Endoleak Tipleri#
| Tip | Kaynak | Tedavi |
|---|---|---|
| I | Proksimal/distal bağlantı | Acil müdahale |
| II | Yan dallar | Genellikle takip |
| III | Greft defekti | Müdahale |
| IV | Greft porozitesi | Takip |
| V | Endotansiyon | Değerlendirme |
Sık Sorulan Sorular#
EVAR ve TEVAR arasındaki fark nedir?
EVAR/TEVAR ameliyat mı?
EVAR/TEVAR sonrası iyileşme süresi ne kadar?
EVAR/TEVAR kalıcı mı?
EVAR/TEVAR için uygun muyum?
EVAR/TEVAR sonrası MR çekilebilir mi?
Randevu ve İletişim#
EVAR veya TEVAR değerlendirmesi için randevu almak isterseniz:
📍 Avrasya Hospital - Beştelsiz Mah. 101. Sokak No:107, Zeytinburnu, İstanbul
📞 Telefon: +90 212 665 50 50 (Dahili: 4012)
Bu içerik Doç. Dr. Habib Çil tarafından hazırlanmış olup, genel bilgilendirme amaçlıdır. Kesin tanı ve tedavi için mutlaka bir kardiyoloji uzmanına başvurunuz.
İlgili Damar Tedavileri#
EVAR ve TEVAR ile bağlantılı diğer tedaviler:
- Periferik Damar - Periferik damar hastalıkları
- Kardiyak BT - Bilgisayarlı tomografi
- Kardiyak Anjiyografi - Damar görüntüleme
- Alt Ekstremite Arter Hastalığı - Bacak damar hastalığı