Kalp Kapak Yetersizliği Nedir?#
Kalp kapakları, kanın kalp odacıkları arasında ve kalp ile büyük damarlar arasında tek yönlü akmasını sağlayan yapılardır. Kapak yetersizliği, kapağın tam kapanmaması sonucu kanın geri kaçması anlamına gelir. Bu durum kalp üzerinde ekstra yük oluşturur ve zamanla kalp yetmezliğine yol açabilir.
Mitral Kapak Yetersizliği#
Mitral kapak, sol atrium ile sol ventrikül arasında yer alır. Mitral yetersizliği, kalbin en sık görülen kapak hastalıklarından biridir ve iki ana tipte karşımıza çıkar:
Primer (Organik) Mitral Yetersizliği:
- Kapak yaprakçıklarında dejenerasyon
- Mitral kapak prolapsusu
- Korda tendinea kopması
- Romatizmal kapak hastalığı
- Enfektif endokardit
Sekonder (Fonksiyonel) Mitral Yetersizliği:
- Kalp yetmezliğine bağlı sol ventrikül genişlemesi
- İskemik kalp hastalığı sonrası
- Dilate kardiyomiyopati
- Kapak yapısı normal ancak geometri bozuk
Triküspid Kapak Yetersizliği#
Triküspid kapak, sağ atrium ile sağ ventrikül arasındaki kapaktır. Triküspid yetersizliği genellikle sekonderdir ve diğer kalp hastalıklarına bağlı gelişir:
Sekonder Triküspid Yetersizliği:
- Sol kalp kapak hastalıklarına bağlı
- Pulmoner hipertansiyon
- Sağ ventrikül genişlemesi
- Atriyal fibrilasyon
Primer Triküspid Yetersizliği:
- Romatizmal hastalık
- Karsinoid sendrom
- Travma
- Pacemaker elektrotlarına bağlı
- Konjenital anomaliler
Kapak Yetersizliğinin Belirtileri#
Kapak yetersizliğinin belirtileri hastalığın ciddiyetine ve hangi kapağın etkilendiğine göre değişir.
Mitral Yetersizliği Belirtileri#
- Nefes darlığı: Özellikle eforla ve yatarken
- Yorgunluk: Olağandışı halsizlik ve enerji kaybı
- Çarpıntı: Düzensiz veya hızlı kalp atışı
- Ödem: Bacaklarda şişlik
- Ortopne: Yatarken nefes darlığı
- Paroksismal nokturnal dispne: Gece nefes darlığı ile uyanma
Triküspid Yetersizliği Belirtileri#
- Periferik ödem: Bacak ve ayak bileklerinde belirgin şişlik
- Asit: Karında sıvı birikimi
- Hepatomegali: Karaciğer büyümesi
- Boyun venlerinde dolgunluk: Jugüler ven distansiyonu
- Sağ üst kadran ağrısı: Karaciğer konjesyonuna bağlı
- Yorgunluk ve halsizlik: Düşük kardiyak output nedeniyle
MitraClip Nedir?#
MitraClip, mitral kapak yetersizliğinin kateter yoluyla tedavi edilmesini sağlayan devrim niteliğinde bir cihazdır. 2003 yılında ilk kez kullanılmaya başlanan bu yöntem, günümüzde dünya çapında on binlerce hastaya uygulanmıştır.
MitraClip’in Çalışma Prensibi#
MitraClip, mitral kapağın ön ve arka yaprakçıklarını birbirine tutturarak kapağın kapanmasını iyileştirir. Bu teknik, 1960’larda Alfieri tarafından geliştirilen cerrahi tekniğin kateter versiyonudur.
MitraClip Sistemi Bileşenleri:
- Klip cihazı: Kobalt-krom alaşımından yapılmış, 4 mm genişliğinde
- Kılavuz kateter: Sol atriyuma ulaşım için
- Steerable kateter: Klip pozisyonlaması için
- Delivery sistemi: Klip yerleştirme mekanizması
MitraClip’in Avantajları#
Açık Kalp Cerrahisine Göre Üstünlükleri:
- Göğüs açılmaz, sternotomi yapılmaz
- Kalp-akciğer makinesi kullanılmaz
- Hastane yatış süresi kısa (1-3 gün vs 7-10 gün)
- Hızlı iyileşme ve normale dönüş
- Düşük komplikasyon riski
- Yüksek riskli hastalarda güvenle uygulanabilir
- Gerekirse tekrarlanabilir
- Gelecekte cerrahi seçeneğini ortadan kaldırmaz
MitraClip Endikasyonları#
MitraClip, tüm mitral yetersizliği hastalarına uygulanmaz. Hasta seçimi çok önemlidir ve multidisipliner kalp takımı tarafından değerlendirilmelidir.
Primer Mitral Yetersizliği#
Uygun Hastalar:
- Ciddi semptomatik mitral yetersizliği (3+ veya 4+)
- Cerrahi için yüksek risk (STS skoru ≥8% veya)
- Kalp takımı tarafından yüksek risk değerlendirmesi
- Uygun kapak anatomisi
Anatomik Kriterler:
- Yeterli yaprakçık uzunluğu (≥10 mm)
- Koaptasyon derinliği <11 mm
- Flail genişliği <15 mm
- Minimal kalsifikasyon
Sekonder Mitral Yetersizliği#
Uygun Hastalar:
- Fonksiyonel mitral yetersizliği (2+ veya üzeri)
- Kalp yetmezliği semptomları (NYHA II-IV)
- Optimal medikal tedaviye rağmen semptomlar
- Sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonu %20-50 arası
- Sol ventrikül end-sistolik çap <70 mm
Kontrendikasyonlar#
Mutlak Kontrendikasyonlar:
- Romatizmal mitral darlığı
- Aktif endokardit
- İntrakardiyak trombüs
- Ciddi mitral anulus kalsifikasyonu
Göreceli Kontrendikasyonlar:
- Çok ileri kalp yetmezliği (NYHA IV, inotropik destek)
- Ciddi sağ kalp yetmezliği
- Ciddi pulmoner hipertansiyon
- Uygun olmayan anatomik özellikler
MitraClip Öncesi Değerlendirme#
MitraClip işlemi öncesi kapsamlı bir değerlendirme yapılır. Bu değerlendirme, hastanın işlem için uygun olup olmadığını ve anatomik kriterleri karşılayıp karşılamadığını belirler.
Görüntüleme Yöntemleri#
Transtorasik Ekokardiyografi (TTE):
- Mitral yetersizliğinin ciddiyeti
- Sol ventrikül fonksiyonu ve boyutları
- Pulmoner arter basıncı
- Eşlik eden kapak hastalıkları
Transözofageal Ekokardiyografi (TEE):
- Detaylı kapak anatomisi
- 3D görüntüleme ile yaprakçık değerlendirmesi
- Koaptasyon noktası ve derinliği
- Flail segment lokalizasyonu
- Sol atriyal apendiks trombüs taraması
Kardiyak Bilgisayarlı Tomografi (BT):
- Gerekli durumlarda ek anatomik bilgi
- Vasküler erişim değerlendirmesi
- Koroner arter anatomisi
Ek Değerlendirmeler#
Koroner Anjiyografi:
- Eşlik eden koroner arter hastalığı taraması
- Gerekirse revaskülarizasyon planlaması
Sağ Kalp Kateterizasyonu:
- Pulmoner arter basınçları
- Kardiyak output ölçümü
- Pulmoner vasküler rezistans
Laboratuvar Testleri:
- Tam kan sayımı
- Böbrek ve karaciğer fonksiyonları
- Koagülasyon parametreleri
- BNP/NT-proBNP düzeyleri
Genel Durum Değerlendirmesi:
- Fonksiyonel kapasite (6 dakika yürüme testi)
- Frailty (kırılganlık) değerlendirmesi
- Eşlik eden hastalıklar
- Yaşam beklentisi
MitraClip İşlemi Nasıl Yapılır?#
MitraClip işlemi, deneyimli bir girişimsel kardiyoloji ekibi tarafından hibrid ameliyathanede veya kateter laboratuvarında gerçekleştirilir.
İşlem Öncesi Hazırlık#
- Açlık: İşlemden 6-8 saat önce
- İlaçlar: Kan sulandırıcılar kesilerek köprü tedavisi
- Anestezi değerlendirmesi: Genel anestezi için uygunluk
- Onam: Detaylı bilgilendirme ve yazılı onam
İşlem Adımları#
1. Anestezi ve Monitörizasyon
- Genel anestezi uygulanır
- TEE probu yerleştirilir
- Hemodinamik monitörizasyon
2. Vasküler Erişim
- Sağ femoral ven ponksiyonu
- Kılavuz tel ilerletilmesi
- Sheath yerleştirilmesi
3. Transseptal Ponksiyon
- Sağ atriyumdan sol atriyuma geçiş
- İğne ile atriyal septum ponksiyonu
- Optimal ponksiyon noktası seçimi (süperior-posterior)
4. Kılavuz Kateter Yerleştirilmesi
- 24F kılavuz kateter sol atriyuma ilerletilir
- Steerable kateter içinden geçirilir
5. MitraClip Sistemi Hazırlığı
- Klip cihazı kılavuz kateter içinden ilerletilir
- Mitral kapak üzerine pozisyonlanır
- TEE rehberliğinde optimal pozisyon sağlanır
6. Yaprakçık Yakalama
- Klip açılır ve yaprakçıklar arasına yerleştirilir
- Ön yaprakçık yakalanır
- Arka yaprakçık yakalanır
- Her iki yaprakçığın klipte olduğu doğrulanır
7. Sonuç Değerlendirmesi
- TEE ile mitral yetersizliği derecesi kontrol edilir
- Mitral darlık oluşup oluşmadığı değerlendirilir
- Transmitral gradiyent ölçülür
8. Klip Bırakma veya Yeniden Pozisyonlama
- Sonuç tatmin edici ise klip bırakılır
- Yetersiz ise klip yeniden pozisyonlanır
- Gerekirse ek klip yerleştirilir (ortalama 1-2 klip)
9. İşlem Sonlandırma
- Tüm kateterler çıkarılır
- Femoral ven hemostazı sağlanır
- Hasta derlenme odasına alınır
İşlem Süresi ve Hastane Yatışı#
- İşlem süresi: 2-4 saat (deneyime göre değişir)
- Yoğun bakım: 24 saat monitörizasyon
- Hastane yatışı: 1-3 gün (komplikasyonsuz vakalarda)
- Taburculuk kriterleri: Stabil hemodinami, komplikasyon yok, mobilizasyon başarılı
Triküspid Kapak Müdahaleleri#
Triküspid yetersizliği tedavisi uzun yıllar ihmal edilmiş bir alandır. Ancak son yıllarda geliştirilen kateter yöntemleri, cerrahi riski yüksek hastalara umut vermektedir.
Triküspid Yetersizliği Tedavi Seçenekleri#
Medikal Tedavi:
- Diüretikler (sıvı atılımı için)
- Sodyum kısıtlaması
- Altta yatan hastalığın tedavisi
- Kalp yetmezliği ilaçları optimizasyonu
Cerrahi Tedavi:
- Triküspid kapak tamiri (annuloplasti)
- Triküspid kapak replasmanı
- Genellikle sol kalp cerrahisi ile birlikte yapılır
- İzole triküspid cerrahisi yüksek risklidir
Transkateter Triküspid Müdahaleler#
Triküspid yetersizliği için çeşitli kateter yöntemleri geliştirilmiştir:
TriClip (Abbott):
- MitraClip’in triküspid kapak için versiyonu
- Edge-to-edge tamir prensibi
- CE onayı almış, FDA onay sürecinde
- Erken sonuçlar umut verici
PASCAL (Edwards Lifesciences):
- Geniş yakalama alanı
- Spacer teknolojisi
- Hem mitral hem triküspid için kullanılabilir
Cardioband (Edwards Lifesciences):
- Anulus rekonstrüksiyonu
- Halka benzeri implant
- Anulus boyutunu küçültür
Diğer Gelişmekte Olan Teknolojiler:
- Tricinch
- Trialign
- Forma
- Kapak replasmanı sistemleri (EVOQUE, Intrepid)
Triküspid Müdahale Endikasyonları#
Uygun Hastalar:
- Ciddi semptomatik triküspid yetersizliği
- Medikal tedaviye rağmen semptomlar
- Cerrahi için yüksek risk
- Uygun anatomik özellikler
- Yaşam beklentisi >1 yıl
Değerlendirme:
- Detaylı ekokardiyografi
- Sağ ventrikül fonksiyonu
- Pulmoner arter basınçları
- Karaciğer fonksiyonları
- Genel durum değerlendirmesi
MitraClip ve Triküspid Müdahale Sonuçları#
MitraClip Klinik Sonuçları#
COAPT Çalışması (Sekonder MY):
- %47 hastane yatışlarında azalma
- %38 mortalitede azalma (2 yıl)
- Yaşam kalitesinde belirgin iyileşme
- Fonksiyonel kapasitede artış
EVEREST II Çalışması (Primer MY):
- %80-90 teknik başarı
- Cerrahi kadar etkili semptom kontrolü
- Daha düşük komplikasyon riski
- Daha kısa hastane yatışı
Gerçek Dünya Verileri:
- 100,000’den fazla hasta tedavi edildi
- Deneyimli merkezlerde %95+ başarı
- Uzun dönem dayanıklılık kanıtlandı
- Yaşam kalitesinde sürekli iyileşme
Triküspid Müdahale Erken Sonuçları#
TriClip Çalışmaları:
- %70-80 teknik başarı
- Triküspid yetersizliğinde ≥1 derece azalma
- Semptom iyileşmesi
- 6 dakika yürüme mesafesinde artış
- Yaşam kalitesinde iyileşme
Uzun Dönem Verileri:
- Henüz sınırlı uzun dönem veri
- Erken sonuçlar umut verici
- Randomize çalışmalar devam ediyor
Komplikasyonlar ve Riskleri#
MitraClip Komplikasyonları#
Majör Komplikasyonlar (<%5):
- Klip ayrılması veya embolizasyonu
- Ciddi mitral darlık oluşması
- Kardiyak tamponad
- İnme
- Vasküler komplikasyonlar
- Ölüm (<%1)
Minör Komplikasyonlar:
- Atriyal septal defekt (genellikle küçük ve klinik önemi yok)
- Geçici aritmi
- Kanama
- Enfeksiyon
- Böbrek fonksiyon bozukluğu
Triküspid Müdahale Komplikasyonları#
- Klip/cihaz ayrılması
- Triküspid darlık
- Sağ ventrikül hasarı
- Perikard efüzyonu
- Vasküler komplikasyonlar
İşlem Sonrası Bakım ve Takip#
Hastane Dönemi#
İlk 24 Saat:
- Yoğun bakımda monitörizasyon
- Hemodinamik stabilite kontrolü
- Ekokardiyografi kontrolü
- Erken mobilizasyon
Taburculuk Öncesi:
- Kontrol ekokardiyografi
- İlaç düzenlemesi
- Hasta eğitimi
- Takip planlaması
Taburculuk Sonrası#
İlaç Tedavisi:
- Antikoagülasyon: İlk 3-6 ay (aspirin + klopidogrel)
- Kalp yetmezliği ilaçları optimizasyonu
- ACE inhibitörleri/ARB/ARNI
- Beta blokerler
- Mineralokortikoid reseptör antagonistleri
- SGLT2 inhibitörleri
- Diüretikler (gerekirse)
Yaşam Tarzı Önerileri:
- Tuz kısıtlaması (2-3 gram/gün)
- Sıvı kısıtlaması (gerekirse)
- Düzenli tartı takibi
- Kademeli aktivite artışı
- Sigara ve alkol bırakma
Takip Programı:
- ay: Klinik değerlendirme ve ekokardiyografi
- ay: Kontrol muayene
- ay: Detaylı değerlendirme
- Sonrasında: 6-12 ayda bir takip
Fiziksel Aktivite ve Egzersiz#
İlk Hafta:
- Hafif yürüyüş
- Günlük aktiviteler
- Ağır kaldırmaktan kaçınma
2-4 Hafta:
- Kademeli egzersiz artışı
- Orta şiddette yürüyüş
- Merdiven çıkma
4-6 Hafta Sonrası:
- Normal aktivitelere dönüş
- Kardiyak rehabilitasyon programı
- Düzenli egzersiz rutini
Kardiyak Rehabilitasyon#
MitraClip ve triküspid müdahale sonrası kardiyak rehabilitasyon programına katılım önerilir:
Rehabilitasyon Bileşenleri:
- Gözetimli egzersiz programı
- Beslenme danışmanlığı
- Psikolojik destek
- Risk faktörü yönetimi
- Hasta eğitimi
Faydaları:
- Fonksiyonel kapasite artışı
- Yaşam kalitesi iyileşmesi
- Hastane yatışlarında azalma
- Mortalite azalması
- Özgüven artışı
Sık Sorulan Sorular (SSS)#
MitraClip ameliyat mı, yoksa kateter işlemi mi?
MitraClip işlemi ne kadar sürer ve hastanede ne kadar kalırım?
Triküspid kapak yetersizliği tehlikeli midir?
Hangi hastalara MitraClip uygulanır?
MitraClip sonrası normal hayata ne zaman dönebilirim?
Triküspid kapak müdahalelerinde hangi yöntemler kullanılır?
MitraClip işleminin başarı oranı nedir?
MitraClip işleminin riskleri nelerdir?
MitraClip sonrası ilaç kullanmaya devam etmem gerekir mi?
Triküspid kapak yetersizliği kendiliğinden düzelebilir mi?
Ne Zaman Doktora Başvurmalısınız?#
Aşağıdaki durumlarda gecikmeden kardiyoloji uzmanına başvurun:
- Yeni başlayan veya kötüleşen nefes darlığı
- Bacaklarda, ayak bileklerinde veya karında artan şişlik
- Olağandışı yorgunluk ve halsizlik
- Çarpıntı veya düzensiz kalp atışı
- Göğüs ağrısı veya baskı hissi
- Bayılma veya bayılacak gibi olma
- Gece nefes darlığı ile uyanma
Mitral veya triküspid kapak hastalığı tanısı aldıysanız, düzenli kardiyoloji takibi önemlidir. Erken değerlendirme ve uygun zamanda müdahale, en iyi sonuçları sağlar.
Randevu ve İletişim#
MitraClip veya triküspid kapak müdahalesi değerlendirmesi için randevu almak isterseniz:
📍 Avrasya Hospital - Beştelsiz Mah. 101. Sokak No:107, Zeytinburnu, İstanbul
📞 Telefon: +90 212 665 50 50 (Dahili: 4012)
